Aktualności

Przedsiębiorczość w powiecie zawierciańskim

Województwo śląskie to największa aglomeracja miejska w Polsce, licząca ok. 4,5 mln mieszkańców, z czego powiat zawierciański zamieszkuje prawie 122 tys. mieszkańców, w tym 8255 osób w wieku 13-19 lat.

Stopa bezrobocia rejestrowego w powiecie wynosi 17,8 (Statystyczne Vademecum Samorządowca 2014) podczas gdy w całym województwie niecałe 10 punktów. Powiat zawierciański to ponadto obszar o ujemnym przyroście naturalnym, jednocześnie przy jednym z największych odsetków osób starszych w Polsce (prawie 20%). Jak pokazują statystyki Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Katowicach najwięcej bezrobotnych w województwie jest w wieku 18-34 lata, bo aż 75,9 tys. Powiatowy Urząd Pracy w Zawierciu zarejestrował do końca grudnia 2014 r.  917 osób bezrobotnych do 25 roku życia, w tym 503 kobiety.

Do grup szczególnie narażonych na ryzyko wykluczenia społecznego należy młodzież, w szczególności po ukończeniu kształcenia. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest wyjątkowo trudna sytuacja tej grupy wiekowej na rynku pracy, szczególnie ostatnie lata eskalują negatywnymi trendami. Według danych Eurostatu (publikacja lipiec 2011 r.), wskaźnik bezrobocia wśród osób w wieku 15-24 lat wzrósł w Polsce z 18% (styczeń 2008 r.) do 25% (styczeń 2011 r.), czyli jest o 100% wyższy od ogólnego wskaźnika bezrobocia.

Według danych WUP Katowice co piąta osoba bezrobotna w województwie to osoba młoda do 27 roku życia. Opóźnia się też moment wejścia młodych na rynek pracy. W 2007 r. wskaźnik ten wynosił 22,6 a w 2010 już 23,3 (raport „Młodzi 2011”). Sytuację bytową młodzieży pogarsza także fakt, że nawet osoby posiadające zatrudnienie, zazwyczaj mają niestabilny etat. Wzrasta także liczba młodych osób, które wypadły z systemu edukacji i nie weszły na rynek pracy. Tzw. wskaźnik NEET (ryzyko braku trwałego związku z rynkiem pracy) wyniósł w roku 2009 ok. 14% osób w wieku 15-24 lata, a w roku 2011 już ok. 17% (na podst. badań prof. M. Jarosz z Instytutu Studiów Politycznych PAN). Taka sytuacja zawodowa skutkuje znaczną skalą ubóstwa osób młodych.

Powiat zawierciański należy do regionów o odsetku osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej wyższym niż średnia określona dla województwa, która wynosi 5,7% ludności korzystających z pomocy społecznej w ogóle ludności, podczas gdy w powiat zawierciańskim odsetek ten wynosi 7,9.
Osoby młode zagrożone różnymi formami wykluczenia są przedmiotem szczególnego wsparcia. Jednakże wobec zmniejszenia środków finansowych na aktywne formy zwalczania bezrobocia, jak np. staże w latach 2010-2013 nastąpił znaczny wzrost wskaźnika bezrobocia w tej grupie.

Powyższe statystyki wskazują również na niską skuteczność stosowanych narzędzi w przeciwdziałaniu bezrobociu. Zgodnie z danymi zawartymi w artykule w artykule w dodatku Praca do Gazeta Prawna 2010 r. na podstawie badań Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zmniejszyła się skuteczność takich form przeciwdziałania bezrobociu jak szkolenia czy staże. Z danych wynika, że tylko co trzeci bezrobotny (34,3%) po ukończeniu szkoły znalazł pracę. Praktyka pokazuje, że większe szanse na zatrudnienie mają ci, którzy posiadają praktykę w zawodzie, potrafią podjąć działalność gospodarczą lub posiadają wiedzę o innych możliwościach zarobkowania.

To właśnie aktywizacja rynku pracy poprzez rozwój przedsiębiorczości została uznana  za jeden ze sposobów aktywizacji społeczno-zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym (Diagnoza wykluczenia społecznego w województwie śląskim jako pierwszy krok w planowaniu wsparcia dla osób marginalizowanych społecznie", Kraków 2009). Potwierdza to także strategia rozwoju powiatu zawierciańskiego, która wskazuje, iż konieczne jest tworzenie dogodnych warunków do rozwoju przedsiębiorczości, które przyczynią się do powstania nowych miejsc pracy oraz ciągłe inwestowanie w aktywizację zawodową osób bezrobotnych.

Zatem szans na przeciwdziałanie wykluczenia społecznego ludzi młodych można upatrywać w rozwoju przedsiębiorczości. Zasadne jest więc podniesienie poziomu wiedzy w tym temacie ludzi młodych. Jest to szczególnie ważne, biorąc pod uwagę małą skuteczność innych form przeciwdziałania wykluczeniu. Dając wiedzę i narzędzia możemy pobudzić innowacyjność i przedsiębiorczość ludzi młodych, aby sami mogli miejsca pracy tworzyć. Taka strategia działania wpłynie na zapobieganie bezrobociu młodej osoby, jeszcze przed jego powstaniem.

Jak wynika z obrazu przedstawionego powyżej powiat zawierciański znajduje się na szarym końcu województwa, jeśli chodzi skalę bezrobocia i sytuację ludzi młodych na rynku pracy.  Biorąc pod uwagę jakie przedsiębiorczość spełnia funkcje, np. tworzenia nowych miejsc pracy w szczególności dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym itp. ważne jest jej rozwijanie także w powiecie zawierciańskim. Kolejnym elementem problemu jest brak wiedzy dot. tworzenia i prowadzenia przedsiębiorstw.

Zadanie publiczne Pm. „Młodzi przedsiębiorcy” realizowane przez Fundację Praca i Kariera i współfinansowane ze środków Powiatu Zawierciańskiego jest odpowiedzią na zdiagnozowany problem wysokiego bezrobocia ludzi młodych, małego zainteresowania mieszkańców przedsiębiorczością oraz niskiej wiedzy na temat podejmowania własnej działalności gospodarczej, a także wciąż zbyt małej liczby działań promujących rozwój przedsiębiorczości.

Zadanie publiczne pn. „Młodzi przedsiębiorcy” współfinansowane ze środków Powiatu Zawierciańskiego