Aktualności

Zawiercie. Nazwijmy ich po imieniu przed kolegiatą.

W poniedziałkowy wieczór dnia 25 maja przed kościołem Św. apostołów Piotra i Pawła odbyła się niezwykła prezentacja. Na ekranie rozwieszonym między skrzydłami wrót prowadzących do kolegiaty wyświetlono trzy krótkie filmy. Ukazano w nich sylwetki osób które podczas II wojny światowej i bezpośrednio po niej ryzykowały życie, aby zapewnić wolność zarówno naszej zawierciańskiej ziemi, całej Polsce oraz Europy. Wiele ze wspomnianych osób po wojnie spotkało się z represjami ze strony swych rodaków i komunistycznych sojuszników. To właśnie ten fakt był podczas całego pokazu najbardziej widoczny. Zbrodnie nazizmu zostały jakby zepchnięte na drugi plan, ustępując miejsca świadectwom niechlubnych czynów „wyzwolicieli” naszego kraju. Prezentacja pod tytułem „Nazwijmy ich po imieniu”, zorganizowana przez Dolnośląską Inicjatywę Historyczną i fundacje „Żołnierzy Wyklętych” miała przybliżyć ludziom sylwetki osób, którzy w trakcie wojny walczyli z nazizmem, a zaraz po niej wystąpili przeciw komunizmowi co w wielu przypadkach kosztowało ich życie.

Pokaz zaczął się krótką prezentacją filmową mającą przybliżyć społeczności Zawiercia jej bohaterów z czasów ostatniej wojny. Znaleźli się w niej zawiercianie, którzy zginęli z rąk NKWD w roku 1940, bądź też działali w strukturach podziemnych podczas niemieckiej okupacji. Zwieńczeniem tej części pokazu była historia ludzi działających po wojnie w organizacji „Wolność i Niezawisłość”, organizacji konspiracyjnej wymierzonej w narzuconą przez ZSSR komunistyczną władzę.

Głównym punktem pokazu była jednak prezentacja filmu Tadeusza Pawlickiego pt. „Witold” opowiadający historię rotmistrza Witolda Pileckiego. Jednego z zapomnianych polskich bohaterów, z którego historią  mieszkańcy Zawiercia mogli zapoznać się poprzez ekspozycję „Ochotnik do Auschwitz” wystawioną w kwietniu tego roku przy ulicy generała Sikorskiego. Trzeci zaprezentowany film noszący tytuł "Nazwijmy ich po imieniu" przybliżył widzom sylwetki kilku osób z terenów wyzwalanych przez Armię Czerwoną, które nie godziły się z działaniami komunistów za co zostały przez nich zamordowane. W gronie tym oprócz wspomnianego już rotmistrza Pileckiego znaleźli się między innymi rumuński partyzant Thoma Arnautoiu, szwedzki bankier Raoul Wallenberg, który podczas wojny pomagał ratować Żydów, a także oficer Wehrmachtu kapitan Wilm Hosenfeld, również zajmował się podczas wojny ratowaniem Żydów przed zagładom. Kapitan Hosenfeld w Polsce znany jest z uratowania  pianisty i kompozytora Władysława Szpilmana.

Warto wspomnieć, że prezentacja "Nazwijmy ich po imieniu" będzie również wystawiana w innych miastach. Będą to między innymi Wrocław, Kraków, Szczecin, Londyn, Berlin, Wilno, Łódź, Piła, Goerlitz, Warszawa. Osoby przygotowujące zawierciański pokaz umiejętnie wplotły w jego ogólne przesłanie elementy lokalnej historii. Z jednej strony odsłaniając przed widzami trudny i niezbyt chlubny fragment powojennej historii zarówno Polski jak i Europy. Z drugiej zaś ukazując rolę jaką w tym okresie odegrali mieszkańcy naszego miasta. Akcja choć może niewielka jest jednak dobrym przykładem upamiętnienia ludzi, którzy żyli w trudnych czasach. Można ponadto zauważyć, iż stosunkowo niedawno miały też miejsce podobne inicjatywy chociażby wspomniana wystawa  „Ochotnik do Auschwitz”  lub zasadzenie dębów pamięci przed Gimnazjum nr 1 i pomnikiem Nieznanego Żołnierza. Inicjatywy takie powinny nas cieszyć i dawać nadzieje na ocalenie od zapomnienia ważnego dla naszej społeczności fragmentu historii. Jest to również szansa na przywrócenie tym bohaterom czasu wojny dobrego imienia, które zostało zszargane przez powojenną władzę.  Teraz jednak mamy czas, kiedy możemy przypomnieć sobie o tych osobach i nadać im miano bohaterów, które należy im się już od lat.